“Đi Theo Vạt Nắng” - Phần 13
Thành phố Nagasaki
Trần
Trí Năng
|
Nhiều người trong chúng ta chắc đă từng nghe tên Nagasaki và Hiroshima từ lâu trong những bài học về lịch sử thế giới lúc c̣n mài đỉnh quần trên ghế nhà trường thời trung học! Lúc về sống ở Kitakyushu, khi được dịp nghe bài hát “Nagasaki wa kiyou mo ame datta“ do ca sĩ Maekawa Kiyoshi hát; tôi cảm thấy một cái ǵ gần gũi với Nagasaki hơn, một phần v́ tôi thích cái thơ mộng của cơn mưa trong vùng đồi núi; một phần v́ Maekawa xuất thân từ Sasebo, Nagasaki; và phần chính là Nagasaki nằm ngay nơi “ngưỡng cửa” của Kitakyushu. Chỉ cần vài giờ tàu là tôi có thể đến Nagasaki hay Sasebo; nên việc đi lại khá thuận lợi. Đúng như trong bài hát, thành phố Nagasaki thơ mộng và tuyệt đẹp trong ngày mưa! Giọt mưa không nặng hạt; nhưng đủ làm ướt áo, để tóc mây ai nhỏ giọt xuống nụ cười. Nagasaki ma mị với những con dốc liêu xiêu vào những buổi chiều nắng quái. Tôi đi theo con nắng. Đi mà không có chủ đích nào trong đầu. Đi để quan sát. Để t́m lại ḿnh. Để ngụp lặn trong ḷng mẹ thiên nhiên vô hạn. Tôi có thể đi bộ hàng giờ mà không cảm thấy chán! “Yên lặng hôm nay. Giọt nắng tinh khôi/ Xuyên kẽ lá nhẹ rơi đều hơi thở/ Gió khẽ động lay nhánh cây ngờ ngợ/ Nguồn sống tái sinh. Sinh diệt luân hồi!”. Đôi lúc, tôi đứng trên sườn đồi nh́n xuống thấy thành phố bao trùm bởi một màn sương mờ ảo- một biên giới giữa thực và hư; giữa mộng mơ và hiện thực. Có lúc đứng một ḿnh trên cầu Meganebashi khá lâu, nh́n xuống cảng. Ḍng nước chảy trong leo lẻo và lặng yên h́nh như mang một nỗi niềm tâm sự thâm sâu mà không muốn bị khuấy động. Nh́n những con chim hải âu trắng muốt lao đầu xuống nước t́m mồi rồi lại nhao lên cao.Tung cánh bay xa để lại tiếng hót khàn khàn. Cuộc sống của mấy chú chim này tự do quá! Thanh thản quá! Tôi mơ ước một ngày nào đó ḿnh cũng như cánh chim bay xa thật xa về một vùng trời nào đó “để sống cho ḿnh, mặc kệ người ta...“.
Gió thổi từng cơn đong đưa
hàng cây
Về lại đây. Nagasaki hôm nay
“Nagasaki wa kyou mo ame
datta”
Về lại đây. Nagasaki hôm nay
Ngây ngất say trong ḷng
thiên nhiên lồng lộng
Nagasaki hôm nay. Ngày rộn
ră tiếng cười Nagasaki (1971) Sau lần thăm viếng đầu tiên vào năm 1970 và vài lần năm 1971, tôi lại có được cái “duyên” trở lại thành phố Nagasaki thường hơn vào năm 1972 (H́nh 1, bên trái). V́ cũng “hơi quen biết” thành phố, nên tôi có cơ hội “lục lạo” nhiều hơn! Trong chuyến thăm viếng này, tôi ngẫu nhiên “khám phá” ra khu phố Tàu (H́nh 1, bên phải) và một ngôi chùa nhỏ trong thành phố nơi mà những người Phúc Châu một thời đă sống. Cứ tưởng tượng thời kỳ lúc họ mới đến đây với muôn ngàn khó khăn giăng kín; họ sẵn sàng chấp nhận tất cả để hội nhập vào cuộc sống nơi xứ sở mới! Tôi đi lần theo nhiều bậc tam cấp để đến ngôi chùa. Đứng ở đó một hồi lâu, nh́n những bụi hoa chung quanh... một cái ǵ gần gũi thân thương len lén vào ḷng và cảm nhận thấm thía thân phận “tha phương” hiện tại của ḿnh!
H́H́nh 1. H́nh bên trái: Thành phố Nagasaki ngày nay. Lúc tôi sống ở Kyushu, thành phố nhỏ hơn thành phố trong h́nh này nhiều: nhà cửa ít hơn; đường sá và bến cảng nhỏ hơn; thiên nhiên và con người ḥa quyện thân thương hơn. H́nh bên phải: Khu phố Tàu ở Nagasaki (Google Images) Nagasaki
Shinchi Chuukagai
Con đường dốc với nhiều bậc
tam cấp
(đời những kẻ bỏ quê hương
t́m sống Nagasaki (1972) Heiwa Kouen
một chứng tích nhức nhói đau
lịch sử Nagasaki (1972)
Inasa Yama Nagasaki (1972)
Nắng trắng bờ đá xanh
Chứng tích của những tháng
năm người nô lệ người Nagasaki (1972) Mùa hè 1973, v́ mới vào cao học, nên tôi tương đối có nhiều th́ giờ để đi “chu du thiên hạ”! Kyushu lúc này nóng hầm hập! Con nắng chang chang thiêu đốt nung người! Trong số mấy đứa bạn quen, có đứa về thăm nhà, đứa đi du lịch xa… Riêng tôi, tôi chọn đi về vùng biển, núi hay đồng quê và cố tránh xa những chỗ đông người (cũng là mùa đông khách du lịch v́ các em bé được nghỉ hè!). Lánh xa thành phố nhất là khu kỹ nghệ như Kitakyushu vài ngày cũng là điều hay! V́ ḿnh được hít thở không khí trong lành và có thời gian suy nghĩ và t́m hiểu về ḿnh nhiều hơn! Có những điều giản dị như nh́n sóng vỗ, mây trôi đôi khi cũng là “xa xí phẩm” ở những thành phố đông người! Vă lại, tôi cũng thích đi “du lịch”! Đây cũng là cơ hội để gặp gỡ và quen biết những mảnh đời thường ở những vùng đất khác nhau. Nghe giọng nói tiếng cười, nh́n khuôn mặt chất phát của họ, ḿnh cảm thấy cuộc đời quư giá và đáng sống làm sao! Ḷng người ngọt ngào, thanh cao! T́nh người đẹp đẽ biết bao! “Ḍng vô thường khi gần gũi, lúc xa/ Cơi tạm nơi đây dừng chân dời ghé bến/ Thời gian mênh mang. Hưởng phút giây trọn vẹn/ Ngây ngất tung tăng. Thiên nhiên rộng vô bờ “
lăng đăng chiều đông/một
ngày đông Nagasaki (1973)
ngỡ ngàng người gọi ngỡ
ngàng Nagasaki (1973)
hôm nay ta bước bên nhau Nagasaki (1973)
người trở về chiều nay Nagasaki (1973)
chiều muộn phiền rủ cánh Nagasaki (1973)
hôm nay nh́n hoa nở Nagasaki (1973)
đôi bàn tay buốt giá
Nagasaki (1973) Nagasaki (1973)
Tôi sống nhờ vào nỗi đau
thương xa cách
Tôi ngồi đợi sân ga hồn vất
vưởng Nagasaki (1973)
Nh́n lại khuôn mặt xưa. Nhớ
lời ḥ hẹn
Ngọn nến trong quán cà phê
làm mắt ai chợt sáng Nagasaki (1973)
Chiều nay em
đi. Tôi đi
Chiều nay
mưa rơi. Mưa rơi
Chiều nay em
tôi xa tôi
Chiều nay đơn côi đưa tôi Nagasaki (1973) Tôi cũng thường đi Nagasaki nhiều hơn. Hễ ”hứng chí” và có cơ hội là tôi lên tàu đi mà không cần phải dự tính ǵ trước! Đôi khi tôi đi từ thành phố Fukuoka (nên lại càng gần hơn!). Cũng có lúc tôi đi từ Kurume đến thăm Sasebo- một thành phố có căn cứ hải quân Mỹ nằm cách thành phố Nagasaki khoảng một giờ rưỡi tàu. Mặc dù nhỏ, nhưng phong cảnh thành phố Sasebo này rất nên thơ đối với những ai thích sự trầm lặng và biển trời mây nước! Đôi khi tôi ngồi hàng giờ trên băi biển, nh́n nhưng con tàu chiến đến đi mà không khỏi ”chạnh ḷng” nhớ về quê hương nằm bên kia bờ Thái B́nh Dương. Lúc này tôi nhớ Việt Nam da diết! Nh́n lại những di tích chiến tranh để lại ở Heiwa Kooen (Công viên Ḥa B́nh) trong thành phố Nagasaki; rồi nhớ lại những tháng ngày ở quê trong lúc cuộc chiến Việt Nam đang leo thang, tôi cảm thấy một cái ǵ nghèn nghẹn... Chiến tranh để được ǵ, mà sao con người ”mê thích” chiến tranh đến thế?! Chiến tranh có thực là một tất yếu lịch sử hay chỉ là một chiêu bài để thực hiện những ư đồ đen tối của những kẻ có bạc tiền và quyền lực?! Tại sao con người không thôi chém giết và chung sống với nhau trong t́nh nghĩa nhân loại thân thương?! Nhiều câu hỏi chợt đến trong đầu tôi; mà tôi không t́m thấy được một câu trả lời nào gọi là thích đáng! ”Anh da vàng miệng tươi cười hớn hở/ Chị da đen mắt sâu thẳm đón chào/ Bác da trắng lời ngọt ngào thanh tao/ Bé da đỏ tung tăng dài con phố/ Nắng đổ thênh thang, nắng vàng mới vỡ/ Cơn mưa qua để lại móng màu tươi/ Đủ sắc, màu xinh như sắc da người/ Cùng hội nhập để tô màu nắng ấm/ Nắm chặt tay nhau, đón chào ngày mới/ Yêu quê hương, yêu xă hội, yêu người/ Tất cả chúng ta đều sống trong đời/ Đều máu đỏ, thắm tươi t́nh nhân loại/ Hăy gọi tên nhau, đón chào ngày mới/ Chiến tranh xưa hủy hoại biết bao người/ Nếu trao nhau bằng thông cảm, nụ cười/ Ai muốn dấn thân vào con đường hủy diệt?! / Người ta chém giết nhau bởi v́ không biết/ V́ xa nhau, v́ không hiểu nhau thôi!/ Hiểu nhau rồi, đời sẽ đẹp tuyệt vời/ Hoa ḷng nở hoa ḥa b́nh nhân loại.” Tôi đến Sasebo (H́nh 2) vài giờ rồi vội vă ra đi như những con tàu vừa mới cập bến này! Theo thời gian, tôi cảm thấy gần gũi với Ngasaki, Sasebo nhiều hơn. Tôi xem những thành phố này như một người bạn thân quen để t́m về...để giải bày tâm sự...
H́nh 2. H́nh bên trái: Sasebo Yosakoi Dance Festival . H́nh bên phải: Quần đảo Kujukushima gần Sasebo (Google images).
Yosakoi Sasebo Matsuri
vui
rộn trong tiếng cười câu hát Sasebo (1974) *naruko: dụng cụ bằng gỗ gơ theo tiếng nhạc và điệu múa
Yosakoi dancers Sasebo (1974)
Thành phố là người t́nh/ là
người bạn thân thương
Thành phố là người yêu chung
thủy không phụ ḷng Nagasaki (1974)
con tàu đêm/mở hộp ekiben*) *)hộp thức ăn mua ở nhà ga Nagasaki (1974)
Ngồi nghe gió thổi
C̣n đâu năm tháng Nagasaki (1974)
Khi nắng ấm lại trở về con
phố
Khi xa vắng hững hờ con phố
cũ
Và lúc đó màu nắng nhạt êm
đềm Nagasaki (1974)
Người người đi về
Có thể có một lần
Phận hẩm duyên thiu cuối
cùng rồi cũng mất Nagasaki (1974)
ngày qua tháng lại ngày
con
tàu cuối ngày giờ đă chạy Nagasaki (1974)
ta
về đây hôm nay Nagasaki (1974)
lời enka buồn phố cũ Nagasaki (1974)
Giọt mưa đọng trên môi
Dưới cầu Meganebashi
C̣n ǵ cho tôi Nagasaki (1974)
Từ độ nào nắng trổ màu cam
Về lại đây chiều nay đi t́m
Ta về đây. Ta về đây nơi này
Nagasaki (1974)
Rồi có một ngày
Rồi có một lần
Rồi có một ngày Nagasaki (1974)
Khi em đi
Khi em đi
Khi em đi
Khi em đi
T́nh đời vừa nhớ vừa thương Nagasaki (1975)
Thành phố c̣n nhớ
không?
Biển vắng c̣n nhớ
không?
Thành phố ta về đây
Phố núi ta về đây
Thành phố chiều công viên
Thành phố ta về đây Nagasaki (1975) Vài cảm nghĩ rời Nagasaki thật b́nh dị, đơn sơ. Thành phố dịu dàng. Đôn hậu. Tôi thường về đây vào những ngày cuối tuần. Thành phố những lúc về khuya vắng bóng người đi. Sương cũng bắt đầu rơi xuống làm ướt băi cỏ bên đường. Đi một ḿnh trên con đường gạch, nh́n xuống thành phố về đêm. Những con tàu nằm yên lặng dưới ánh đèn, tỏa những vệt sáng đủ màu lăn tăn trên mặt nước. Con gió nhẹ thổi đủ làm ḷng se sẻ lạnh. Đôi khi gặp phải kirisame (cơn mưa phùn). Hạt mưa nhẹ, rơi lấm tấm trên tóc tôi, thấm đậm vào môi những giọt đắng trong đời. Chợt nhớ đến tiếng hát của Maekawa Kiyoshi và bài hát “Nagasaki wa kiyou mo ame datte”, khiến ḷng lâng lâng một nỗi buồn thám thía! “...Yoruno maruyama tazunetemo/ Tsumetai kaze ga mi ni shimiru/ Itoshi itoshi no hitowa / Dokoni dokoni iruno ka/ Oshiete hoshii machino hiyo/ Aa Nagasaki wa kyou mo ame datta (Khi màn đêm buông xuống/ Tôi hỏi Mount Maru về em/ Chỉ thấy làn gió lạnh xoáy sâu vào da thịt/Tôi lại hỏi hàng điện đèn/ “Người yêu tôi đâu rồi, làm ơn chỉ hộ!”/ À, hôm nay Nagasaki trời cũng đă có mưa!)...”. Nagasaki thơ mộng và thanh b́nh lắm! Ngụp lặn trong ḷng Nagasaki hay Sasebo cho tôi một kinh nghiệm quư giá và một hạnh phúc tràn đầy! Thời gian“len lén” trôi qua như không muốn khuấy động ḍng suy tư của người đến thăm! Tôi có thể “rong chơi” ở đây hàng giờ mà không hề hay biết! Tôi mơ màng trong tiếng lá rơi. Trong con gió thổi. Trong vùng biển nắng mây xanh cuối trời. “Ḍng vô thường khi gần gũi, lúc xa/ Cơi tạm nơi đây dừng chân đời ghé bến/ Thời gian mênh mang. Hưởng phút giây trọn vẹn/ Ngây ngất. Lâng lâng. Thiên nhiên rộng vô bờ/ Thơ người. Thơ đời. Vạt nắng nên thơ/ Tôi đă đến. Tôi đi rồi sẽ đến!/ Quá khứ tương lai hiện tại cùng ḥ hẹn/ Có có không không cùng một kiếp người/ Ngọn cỏ mơn man nắng rực trắng chân tôi!”. March 1, 2022 |
