Còn 4 tiếng đồng hồ cuối cùng ở Hà Nội, tôi đã đến thăm cháu Hồng Công, người sống trong xóm "Chạy Thận" và đang "chạy đua với tử thần" mà BS Nguyễn Ý Đức đã chia sẻ trên ERCT vài tháng trước.   Xin gởi đến các anh chị vài tâm tư và hình ảnh.

Phòng của cháu Công rộng gần khoảng 6 chiếc chiếu của Nhật (bằng phòng 6 chiếu của Nhật), gồm 1 cái gường, một cái tủ quần áo nhỏ và một máy tính cũ do một ân nhân tặng. Ngoài ra không còn một chỗ trống nào hơn nữa.
Cháu cố gắng tạo nụ cười khi nói chuyện với tôi nhưng không dấu được khuôn mặt xám đen như chì vì hôm đó là ngày đến hạn phải đi lọc máu. Theo như sách vở thì máu của bệnh nhân được lấy từ tĩnh mạch lớn dẫn ra ngoài cơ thể đến một máy lọc để lọại bỏ các hóa chất phế thải có hại sau đó được đưa trở lại cho bệnh nhân qua ống khác. Cháu Công nói chiều hôm nay lúc 2 giờ cháu phải đi bệnh viện Bạch Mai, chuẩn bị một tiếng và lọc máu 3 tiếng. Gần 7 giờ tối mới về. Như thế mổi tuần 2 lần hoặc khi thân thể không chịu được. Tôi đã cố gắng cầm nước mắt khi nhìn thấy đôi cánh tay gầy gò, đen đủi với nhiều vùng sưng phình, đầy những sẹo của Công. Đó là vết tích của các mũi kim chích mỗi lần lọc máu.
Dù vậy, ngồi trước mặt tôi lại là một thiếu nữ non dại hơn tuổi đời nhưng tươi cười với khát vọng sống. Mỗi giờ mỗi phút, cô đều phải vận dụng mọi sinh lực, mọi ý chí còn lại trong cơ thể để "chạy đua với tử thần"

Được sự khuyến khích của nhiều người, cháu Công đã gom từ nhật ký của mình và xuất bản tự truyện đầu tay "Khát vọng sống để yêu". Sách được đón nhận như "tác phẩm lay động lòng người"..v.v.... Nhưng thực tế không như thế. Tự truyện của cô bây giờ người ta in lậu bán ra khắp nơi mà cô không nhận được một thu nhập nhỏ nhoi nào. Tôi nghe đâu đó "người ta đưa cháu lên tận mây xanh rồi bảo cháu tự tìm đường về...".Thật là bất công, phũ phàng, tội nghiệp!!!

Video của cháu Hồng Công, người đang "chạy đua với tử thần"

Tử thần đã không cho tôi chạy thoát nếu không có sự giúp đỡ của gia đình, của BS Nguyễn Ý Đức, của sempai C (Japan) và hơn 300 bạn bè Exryu (cựu du học sinh Nhật Bản) khắp nơi trên thế giới. Tử thần đã rời tôi nhưng đang chờ đợi cháu Hồng Công, người đang "Khát vọng sống ..".

Tôi chia tay cháu Hồng Công không một lời hứa. Nhưng thầm mong, giá mà tìm xin được một món quà nho nhỏ nào đó gửi giúp cháu, trong dịp Tết Nguyên Đán, thêm phương tiện chữa trị, lọc máu, Gọi là từ những hảo tâm, “lá lành đùm lá rách”, thì hay biết mấy…

Anh chị có lòng hảo tâm giúp cháu Hồng Công xin liên lạc về : 

Trần Thanh Việt (Japan_OB@yahoo.com)

Cuộc đua với tử thần

BS Nguyễn Ý Đức

“Cuộc đời mọc lên và ngắt đi như một bông hoa” 
Kinh Thánh

Tạo hóa dường như rất hay đùa bỡn với số phận của con người. Có những người dư thừa đủ thứ: sức khỏe sung mãn, tài năng tràn trề, của cải giàu nứt đố đổ vách, con cháu đầy đàn vui vẻ sum vầy… ấy thế lại có những người Thượng Đế đầy họ vào bể khổ để đợi đến ngày nghe tiếng gọi của Người. Có vẻ hợp với câu: “Đời là bể khổ!”.

Một trong những nơi hiện thân của cái triết lý đời đó chính là cái Xóm Chạy Thận ở giữa lòng Hà Nội.

Phố Lê Thanh Nghị giống như bao khu phố mới sầm uất của thủ đô. Mặt phố là những khối nhà 4-5 tầng xây dựng mới tinh, khá hiện đại. Phần lớn là những cửa hàng sầm uất bày bán đủ thứ từ máy tính, điện thoại, thời trang, đến cà phê, bia hơi giải khát v.v sớm tối nườm nượp khách hàng.

Phía sau cái lớp giàu sang rất mỏng ấy là cả một khối chằng chịt những ngõ ngách ngoằn ngoèo, chật trội, tinh những người là người. Trong những ngõ đó có “xóm chạy thận”, nơi tá túc của hơn 200 con người đủ mọi hoàn cảnh, lứa tuổi từ tứ xứ đổ về. Họ giống nhau, thứ nhất là đều mắc trọng bệnh: suy thận mãn phải lọc máu nhân tạo, thứ hai họ đều rất nghèo. Cũng có thể, có những người khá giả mắc bệnh hao tiền tốn của rồi mới nghèo, nhưng cũng có người nghèo, mắc trọng bệnh để rồi nghèo hơn…Không thể phân biệt rạch ròi được ai là ai trong số họ, bởi bây giờ thì họ đều nghèo khổ giống nhau.

Xóm “chạy thận” hình thành cũng có cái lý do của nó.

Cách đây hơn chục năm, ở Hà Nội nói đến trung tâm lọc máu, chỉ có Bạch Mai là số một. Cũng vì thế mà bệnh nhân cả nước đổ hết về đây. Cái mảnh đất ao muống bên đường, chỉ bước nhanh dăm bước chân là vào đến cổng viện, bỗng trở nên đắc địa với những người đã nhận án chung thân với những chiếc máy lọc máu. Họ tập hợp về đây, ban đầu chỉ lèo tèo vài người, thế rồi họ rỉ tai nhau: “nhà trọ gần bệnh viện giá bèo”. Mọc lên một xóm mà cư dân đa số là bệnh nhân thận. Đúng là mảnh đất hội đủ thiên thời-địa lợi-nhân hòa.

Một nguyên tắc sống bất di bất dịch ở đây là mọi cư dân trong xóm đều phải “chạy” để sống. Chạy đua từng ngày, từng giờ để sinh tồn. Nếu họ ngừng chạy vì bất cứ lý do gì ví như không đủ sức để chạy, không đủ tiền để chạy nữa, thì gần như ngay lập tức, cuộc sống của họ cũng chấm dứt.

“Lão làng” của xóm là một cô gái trẻ có cái tên rất duyên dáng: Nguyễn Thị Hồng Công.

Gọi là lão làng vì tuổi đời cô chưa tới 30 nhưng đã có 1/3 quãng đời ở cái tuổi đôi mươi đẹp nhất, chạy đua ở cái xóm này. Một thập kỷ ở đây, cũng có thể coi Hồng Công là người duy nhất thuộc lứa cư dân đầu tiên của xóm thận còn sống sót đến hôm nay. Mỗi năm xóm có chừng 5 cư dân qua đời, coi như vị “trưởng lão” chưa đến 30 tuổi đã dự tới hơn 50 đám ma trong 10 năm thường trú ở xóm.

Mười năm trong cuộc đua giành giật sự sống đã mang lại không ít kinh nghiệm.

Thưở ban đầu, thiết bị lọc máu còn hạn chế, bệnh nhân trụ được lâu nhất là 2 năm. Lứa 2 năm đầu tiên của xóm ra đi sang thế giới bên kia, ấy thế nhưng cô bé Hồng Công chẳng hiểu sao lại vẫn trụ lại được. Phải chăng do sức lực thanh xuân ở tuổi 18 đôi mươi, hay do số phận đã chọn cô làm người chứng kiến sự sinh tồn ở xóm thận này?
Gia cảnh của Hồng Công khá điển hình như nhiều gia đình thôn quê khác.

Bố là bộ đội hy sinh trong chiến tranh biên giới 1979, khi đó Hồng Công mới 3 tháng tuổi. Mẹ, một người nông dân hiền lành chất phác, đi bước nữa, theo chồng mới vào lập nghiệp tại Hà Tĩnh.
Hồng Công được bà ngoại nuôi dưỡng. Xinh xắn, chăm chỉ học hành, nhưng số phận đã đưa đẩy cuộc đời cô bé ngoặt sang một hướng khác. Năm 14 tuổi, cô bé mắc phải căn bệnh viêm cầu thận cấp, dẫn đến suy thận.

Và từ đó cuộc đời của cô bắt đầu gắn liền với bệnh viện.

Bệnh viện đầu tiên Hồng Công làm quen là Bệnh viện Nhi Trung Ương. Cô được bố mẹ đưa lên điều trị tại đó 3 tháng, sau khi bệnh tình đã thuyên giảm cô lại tiếp tục theo học cấp II còn đang dang dở. Mỗi tháng 1 lần, cô học sinh nhỏ phải vào bệnh viện để làm các xét nghiệm, kiểm tra sức khỏe và dùng thuốc theo chỉ định.
Ngày thi tốt nghiệp cấp III, ngay sau khi đặt bút viết những dòng cuối cùng vào giấy thi, Hồng Công đã phải lên xe cấp cứu chạy thẳng vào bệnh viện Bạch Mai. Kể từ đó cô là thân chủ trung thành của viện. Như lời tâm sự của cô: “Nếu như ra khỏi đây, chỉ có ra đi mãi mãi mà thôi”.

Cuộc sống của một bệnh nhân suy thận phải lọc máu nhân tạo có những đặc thù riêng. Mỗi tuần Hồng Công phải vào lọc máu ba lần. May mắn Hồng Công là con liệt sĩ, nên được bảo hiểm trả y phí, nhưng phải mua thuốc trợ tim, hạ huyết áp…cần thiết cho việc lọc máu và cả chục thứ thuốc bệnh khác. Bình thường, mỗi lần lọc máu tốn 400.000 đồng, vị chi là 4,5 triệu một tháng cho cả lọc máu lẫn thuốc thang, một số tiền ước mơ của rất nhiều người lao động khỏe mạnh, thậm chí cả những người được học hành tử tế. Trong trường hợp nếu không có tiền thì…mọi thứ chấm dứt!

Nhưng không chỉ có vậy, “bệnh lại đẻ ra bệnh”.

Hồng Công bây giờ đã quá quen với bệnh khắp người. “Cháu có đủ thứ bệnh, bác ạ”, Hồng Công cho biết. Nào là hậu quả của Lupus ban đỏ, u xương khớp (4 năm) đau khớp, viêm khớp hệ thống; mắt (4 năm) mờ (4/10) viêm giác mạc; Điếc tiếp nhận 2 tai. Suy tim độ cuối. Đau dạ dày, đại tràng co thắt. viêm thần kinh ngoại vi, u nhũ hoa lành tính…v.v.

Ngoài Bạch Mai là chỗ chung thân ra, cô là “khách quen” của Bệnh Viện K, viện Mắt Trung Ương, Tai Mũi Họng, Cấp Cứu 115…v.v

Dài theo thời gian là sự đau đớn về thể xác, mệt mỏi tinh thần. Của cải trong nhà bố mẹ đã đội nón ra đi hết. Mà tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống. Họ hàng, bạn bè tránh mặt vì nợ cũ chưa trả, đã cất lời đi vay. Đã vậy, mỗi năm dăm ba lần mẹ cô lại phải bỏ mọi công việc dưới quê lên thăm nuôi con, khi bệnh nặng. “Chúng em vất vả lắm, anh ạ. Nhưng thấy cháu xanh xao nằm đó mà lòng đau như cắt, đâu dám quản ngại xa xôi”. Cô nhận ra mình là nguyên nhân của tất cả những bất hạnh đó và hơn một lần cô đã nghĩ đến cái chết…

Có lẽ chính vào những thời điểm khó khăn nhất sau những “rượt đuổi” vô tiền khoáng hậu với thần chết, cái “khát vọng sống để yêu” của cô mới bùng lên dữ dội.

Cô lê ra đường làm đủ nghề để sống.

Đi bán bánh mỳ buổi sáng. Nhận vào 600 đ/chiếc bán ra 1000 đ/chiếc, ngày ít được vài ba cái, ngày nhiều được chục chiếc. Rồi mua chè mạn, nhân trần về pha nước đi bán rong trong bệnh viện.

Nhưng sức vóc của một bệnh nhân đã cạn kiệt 87% qua những “trận chiến” với tử thần không cho phép cô làm được hơn. Có lẽ nghề “trông bệnh nhân ốm” là nghề lâu nhất của cô.

Người ta hay nói, ốm lâu sẽ thành thầy thuốc giỏi. Hồng Công đã quen với các y bác sĩ ở khoa lọc máu Bạch Mai. Cô cũng thạo việc đo, nhìn huyết áp. Hơn nữa bệnh nhân nằm lọc máu cũng cần xoa bóp, gãi ngứa chân tay vì thế nhiều người đã thuê cô trông giúp người nhà đang nằm điều trị. Cứ mỗi ca như thế (trông nom bệnh nhân 3-5 giờ) cô được nhận thù lao 12.000 đ. Sáu tháng trời lăn lộn với chăm sóc những người cùng cảnh ngộ để tìm cửa sống cho mình, nhưng rồi những trận ốm “quen thuộc” đã kéo tuột cô trở về với góc phòng trọ tối tăm.

Cô bắt đầu viết, viết như phát cuồng.
Cô viết như một cách để giải thoát cơn khát sống.
Cô viết vào sách báo khi nằm bẹp ở “hang ổ” của mình.
Cô viết vào chân tay khi đang lọc máu trên giường bệnh.
Cô viết lên tường khi đang nấu cơm.

Viết, viết..viết tất cả những gì đã đến với cô, những gì đang xảy ra xung quanh mình, viết về ký ức xa xưa tươi đẹp, về một mối tình không trọn vẹn, về cuộc sống khốn khó hiện tại…

Tác phẩm đầu tay của cô với cái tên “Khát Vọng Sống Để Yêu” đã ra đời như thế!. 1000 cuốn sách bán hết veo. Người ta đang dự kiến sẽ dịch ra tiếng Đức, tiếng Anh và chắc sẽ là nhiều thứ tiếng khác. Nhuận bút của những bài báo và của cuốn sách là một dàn máy vi tính hiện đại có kết nối internet. Cô bắt đầu tự học máy tính để tiếp tục viết.

Lần này cô đang viết về những người có cùng số phận với cô. Họ đang cùng nhau chạy đua với tử thần để giành lấy cuộc sống của chính mình. Cô nhớ lại cuộc chia tay vĩnh viễn với 3 cư dân trong xóm vào dịp tết vừa rồi. Cô nhớ đến mối tình của đôi bạn bên hàng xóm, cũng vì bệnh tật mà họ đến với nhau rồi nên vợ nên chồng… chuyện của cô còn nhiều lắm.

Và cô sẽ viết, và tiếp tục viết nếu mỗi sáng khi thức dậy thấy mình vẫn còn sống…

…Xóm thận với những ngõ nhỏ chằng chịt như mạng nhện có vẻ bề ngoài giống hàng vô vàn những khu lao động nghèo ở Hà Nội. Ở đó có hơn 200 con người đang vật lộn với thần chết để giành lấy mạng sống. Có một cô gái nhỏ đang ngồi bình thản viết với nụ cười trên môi. Cô viết và đợi 1 ngày…

Nguyễn Ánh-Ngọc / Nguyễn Ý-Đức

Vài ký sự về sách của cháu Hồng Công