Năm 2023 : Làm Ǵ ?
 

Văn Lang Tôn-thất Phương

 


 

Người Tây Phương có thói quen viết Cam Kết Cho Năm Mới (New Year's Resolutions), c̣n người Việt ḿnh th́ cũng có một số người viết, tuy ít thôi. Với người Việt, năm mới lại xem như bắt đầu từ Tết Ta, và rất đông người Việt ít đặt mục tiêu cho ḿnh vào dịp Tết. Trong dịp đầu năm, có lẽ nhiều người Việt thích đi chùa hay đền thờ ông thánh nọ, bà chúa kia ... để cầu xin ǵ đó,  hơn là vạch ra “cam kết” cho bản thân. Dù sao th́ đi van vái cầu xin thần thánh, người ta khỏi phải bỏ công sức ǵ ra để thực hiện, chỉ cần kiên nhẫn (hoặc không kiên nhẫn) ngồi chờ phước lộc tự nó t́m đến!  

Người Tây Phương th́ thường hay viết ra những điều họ muốn làm. Phổ thông nhất là muốn làm việc họ thấy cần trong giai đoạn trước mắt, ví dụ sẽ đọc sách nhiều hơn, sẽ học một kỹ năng mới ǵ đó, hoặc để dành tiền để đi du lịch hay mua một chiếc xe hơi chẳng hạn. Có người th́ muốn sẽ nuôi một con chó, con mèo; hay muốn tập thể dục đều đặn để giảm cân, vv...  

Tuy nhiên, theo ông Jo Lukins (chuyên gia về Performance Psychology), trên phân nửa của những cam kết này lại không bao giờ được thực hiện. Nguyên do chính là người ta chỉ “cam kết” nhưng không đặt ra kế hoạch cụ thể sẽ thực hiện như thế nào. Ví dụ như không hề kiểm điểm lại bản thân đă làm ǵ suốt năm qua mà không hề tập thể dục lần nào; vậy cái ǵ đă cản trở điều ḿnh muốn làm? 

Dù sao một số người cũng đă (cứ tạm gọi như thế) “có làm ít nhiều”. Đó là, cũng theo các chuyên gia tâm lư, họ đi mua một cuốn sổ mới toanh, chép những điều ḿnh “cam kết” vào, rồi xếp sổ lại và... quên luôn! Rồi họ tiếp tục sống giống hệt như họ đă sống thế nào trong năm cũ! 

Đọc mấy kết luận vừa kể, tự nhiên sao thấy giật ḿnh! V́ thú thật, trong mấy năm trước,  bản thân ḿnh cũng có tự hứa sẽ làm “ǵ đó” khi năm mới đến; và ... “toan tính nhiều, nhưng thực hiện chẳng bao nhiêu”! Cho nên, với năm nay, thực tế nhất là nên chú tâm làm tiếp những cái ǵ mà, trong năm qua,  ḿnh làm chưa xong, vẫn c̣n để treo lơ lửng! 

* 

Tuy vậy, cũng có một điều cho năm mới mà ḿnh muốn làm liền lúc này, bây giờ, để khỏi thấy có một việc hẹn cứ tọng teng đu đưa theo ngày tháng. 

Số là ḿnh có một thói quen vui vui, đó là sưu tập những lời hay ư đẹp của đông tây kim cổ,  ghi chép lại cẩn thận v́ dù sao cũng là kinh nghiệm sống qua bao nhiêu năm tháng của rất nhiều người khác nhau. Trong năm 2022, ḿnh chép được khoảng hơn 200 câu, và cũng muốn rút từ trong đám này ra một số ư nghĩ hay hay để làm điều suy gẫm trong những tháng ngày của năm tới. 

Cụ thể, bắt đầu từ năm 2023, dựa theo những lời và ư đó, ḿnh sẽ tập trung  suy nghĩ quanh hai điểm: (a) Lấy ǵ làm chỉ nam để cho cuộc sống có ư nghĩa, và (b) Làm sao có thể sống cuộc đời cá nhân tương đối có hạnh phúc? Đời người ngắn, phải trân quư nó, có bao lâu đâu “mà hững hờ”! 

Dĩ nhiên những ǵ được lựa ra đều hoàn toàn theo chủ quan.  Vả lại một số nhận định dù sao cũng có hạn chế này nọ của chúng, ví dụ hoàn cảnh sống, hay thời đại, lịch sử... chẳng hạn. Cho nên, tuy chọn ra cho ḿnh, khi chia sẻ cùng bạn bè có quan tâm, cũng chỉ xin đưa ra trong dè dặt. Khi đọc, ḿnh nghĩ hẳn các bạn cũng sẽ nh́n vào những nhận định của người khác với đôi mắt cẩn thận của thi sĩ Rudyard Kipling: 

“Ưa mơ mộng, không để mộng say ḷng
Ham tư tưởng, song thoát ṿng không tưởng” 

Những ǵ dưới đây được gom chung vào một nhóm để cho dễ đọc, không hẳn v́ chúng có mẫu số chung.  Và những câu tiếng Việt là nhận định của người Việt.  Dù sao th́ cũng chỉ là một ít sỏi đá lóng lánh, được cóp nhặt trong một khoảng thời gian nhất định; mà cuộc sống th́ bao la, muôn vẻ muôn màu. 

* 

1.

-          What gives your life meaning? Always think of it!

-          Remember to live while you are busy surviving.

-          Happiness is not  destination.  It’s a way of life.

 

2.

-          Life is a balance between holding on and letting go. The key to being happy is knowing you have the power to choose what to accept and what to let go.

-          In life, what you really want will never come easy.

-          There are no regrets in life.  Just lessons (Jennifer Aliston)

 

3.

-          In a world when it is hard to trust anything, always trust your journey.

-          Life is like a piano. What you get out of it depends on how you play it (Albert Einstein)

-          Don’t worry about getting old.  Worry about thinking old.

 

4.

-          Wrong doesn’t become right, and evil doesn’t become good; just because it is accepted by a majority (Booker Washington)

-          Chúng ta hơn thua nhau để làm ǵ nếu dân tộc và đất nước chúng ta thua kém thế giới? Lúc đó cái hơn chỉ là cái hơn của người bồi chính và người bồi phụ.

-          Đa số người Việt là vậy: Khen một tiếng liền vui, chê một tiếng liền giận. Chúng ta khác nào con rối của nhân gian?

-          Somebody will never like you, because your spirit irritates their demons.

 

5.

-          You can’t pour from an empty cup.  Take care of yourself first!

-          Everybody wants happiness, nobody wants pain.  But you can’t have a rainbow without a little rain.

-          Cái gọi là cuộc sống, chính là bạn học cách làm quen với t́nh người ấm lạnh, học cách b́nh thản nh́n kẻ đến người đi.

-          Slowly losing friends is a part of growing up. We don’t lose friends, we just learn who our real ones are.

-          Lăng quên, bản thân nó là tử tế với chính ḿnh và với đối phương.

 

6.

-          Phiền năo của con người chỉ xoay quanh 12 chữ:  “Buông không đành, nghĩ không thông, nh́n không thấu, quên không được”.

 

7.

-          The life that you are living now, is also a dream of millions.  So always be satisfied with your life, be happy in every moment of life.

-          Don’t take things for granted.  Take them with gratitude!  Gratitude, always have it, never expect it.

 

(31-12-2022)