Câu Chuyện Thầy Lang

Ngày Thánh Mẫu 2010

Bác sĩ Nguyễn Ư-Đức

Một thị trấn nhỏ bé với trên 12,000 cư dân ở miền nam tiểu bang Missouri đă bị tràn ngập ngắn hạn bởi một khối người Việt đông gấp 5 lần vào tuần lễ đầu của tháng 8, đặc biệt từ ngày thứ Năm mồng 5 tới trưa ngày Chủ Nhật mồng 8 tháng 8 năm 2010. Đó là thị trấn Carthage với nickname Thị trấn Hoa Kỳ Lá Thích (America's Maple Leaf City). Hiện tượng tràn ngập này đă liên tục xảy ra đều đặn mỗi năm, từ hơn 30 năm vừa qua, trong sự hân hoan đón tiếp và hỗ trợ của từ các cấp chính quyền địa phương tới hơn 3000 gia đ́nh tư nhân, các cơ sở thương mại, tôn giáo. Họ coi đây như là ngày vui chung của mọi người và chính quyển thị trấn tuyên dương “Ngày của Thành Phố”.

Đó là Ngày Thánh Mẫu (Marian Days), thường được gọi với tên quen thuộc là Đại Hội Thánh Mẫu Missouri, do Chi Ḍng Đồng Công Việt Nam tổ chức hàng năm vào đầu tháng 8.

Ḍng Đồng Công là ḍng tu thuần túy Việt Nam do cha Đaminh Maria Trần Đ́nh Thủ sáng lập cho người Việt Nam từ ngày 4 tháng 4 năm 1941 tại miền Bắc Việt Nam và ngày 15-8-1948 được Đức Cha Đaminh Hồ Ngọc Cẩn chấp thuận cho lập Đoàn Đức Mẹ Đồng Công.

Ngày 2-2- 1953, Đức Cha Phạm Ngọc Chi ban sắc lệnh thành lập ḍng tại Bùi Chu theo giáo luật. Phương châm của ḍng là câu “Non Ministrari Sed Ministrarae” “Không đợi được phục vụ mà hăy phục vụ”. trong kinh thánh Mathew đoạn 20, câu 28. Tinh thần của ḍng là “Bỏ Ḿnh, Yêu Nhau và Tận Hiến”.

Cha sáng lập ḍng thường nhắc nhở tu sĩ rằng "Hết mọi tu sĩ Đồng Công phải luôn cầu xin Chúa cho ḿnh có một đức tin mạnh mẽ, vững chắc không lay chuyển. Để đạt mục đích đó, anh em phải tập cho quen đời sống hoàn toàn phó thác và cậy trông vào Chúa theo lời Chúa phán: ‘Hết mọi sợi tóc trên đầu các con đă được đếm cả’ (Mt 10,30; Lc 12,7).

Trước biến cố tháng 4 năm 1975, Ḍng Đồng Công phát triển khá mạnh ở Việt nam với hơn hai chục linh mục, rất nhiều tu sinh. Ḍng đảm trách công việc truyền giáo, mở trường dạy học, lập nhà thương, nhà tế bần giúp đỡ người nghèo khó. Ḍng có các cơ sở tại Thủ Đức, Phan Rang, Quy Nhơn, cư xá Rạng Đông tại Đà Lạt, nhưng hiện nay các cơ sở này đều bị nhà nước tịch thu.

Vài tháng trước biến cố 75, Cha sáng lập ḍng đă linh cảm rằng miền Nam Việt Nam sẽ gặp nạn lớn và ngài đă có ư định di tản toàn bộ thành viên của ḍng ra nước ngoài. Nhưng v́ nhiều lư do khác nhau, chỉ có 8 linh mục và gần 160 tu sĩ tới được Hoa Kỳ. Ngài ở lại v́ không muốn ra đi khi mà c̣n nhiều anh em không đi được.

Tới trại tạm cư Fort Chaffee, các linh mục tu sĩ được khuyên là nên phân tán mỏng chứ khó mà có thể tập trung một chỗ. Tuy vậy, các linh mục cũng vẫn cố gắng t́m mọi cách để kết hợp với nhau. Cùng dịp này, cha Nguyễn Đức Kiên (Thiệp), trước đây du học vừa mới hoàn tất tiến sĩ Thần học ở Roma cũng được sang Hoa Kỳ với tính cách refugee để hội nhập với anh em trong ḍng.

May mắn khi đó ḍng được Đức Cha Bernard Law đang là giám mục Giáo Phận Sprinfield Cape-Girardeau, Missouri giúp đỡ, đưa tất cả về một chủng viện của ḍng các Cha Thừa Sai Vô Nhiễm ở Carthage đă ngưng hoạt động từ năm 1970. Giáo sĩ, tu sinh bắt đầu tổ chức lại cuộc sống, cử hành Thánh lễ cho giáo dân.

Ngày 25 tháng 10 năm 1980, Ṭa Thánh chấp nhận cho thành lập Giám Tỉnh Đồng Công Missouri trực thuộc Ṭa Thánh để phục vụ giáo dân Việt Nam khắp nước Mỹ.

Ngày lễ hội rộng lớn đầu tiên được tỉnh ḍng tổ chức vào tháng 6 năm 1978 tại Missouri với mục đích khuyến khích giáo dân xem lễ, cử hành lễ bằng tiếng Việt và được gọi là Ngày Đền Tạ với khoảng 1500 giáo dân tham dự. Sau đó, danh xưng “Ngày Thánh Mẫu” được áp dụng. Tới năm 1983, Ngày được dời sang tháng 8, ít mưa hơn.

Ngoài việc tôn thờ Thiên Chúa, sùng kính Đức Mẹ, tỉnh ḍng phụ trách Đền Thánh Khiết Tâm Mẹ, huấn luyện tu sĩ, tổ chức nhà Hưu dưỡng các linh mục, tái phát hành nguyệt san Trái Tim Đức Mẹ tới khắp mọi nơi trên thế giới từ năm 1978. Nhắc lại là nguyệt san này được Ḍng Đa Minh ấn hành ở miền Bắc từ trước năm 1954. Kịp tới khi đất nước chia đôi vào năm 1954, nguyệt san được ḍng Đồng Công phụ trách tại miền Nam từ năm 1960 cho tới biến cố 1975.

Hiện nay tỉnh ḍng có khoảng 70 linh mục và 60 tu sĩ. Các linh mục được gửi đi phục vụ tại giáo sứ khắp Hoa Kỳ. Đa số trong tám vị linh mục của ḍng tới nước Mỹ vào năm 75 đă măn phần, riêng hai cha Lê An Đại, Phan Tiến Đức được gửi về Việt Nam dạy học từ nhiều năm qua, cùng với cha Kiên.

T́nh Ḍng đă được sự viếng thăm nhiều lần của Đức Hồng Y Nguyễn Văn Thuận, Đức Giám mục Huỳnh Văn Của và là nơi an nghỉ cuối cùng của Đức Cha Ngô Đ́nh Thục, quư cha Viện Trưởng Đại học Cao Văn Luận, Lê Văn Lư . Đức cha Thục đă chủ tọa ngày Thánh Mẫu vào tháng 8 năm 1984.

Trong nước th́ cha Đaminh Maria Trần Đ́nh Thủ tiếp tục công việc tôn thờ Đức Mẹ tại quê hương với số giáo sĩ và tu sĩ c̣n ở lại. Các ngài làm đủ mọi công việc lao động, tự lực cánh sinh, phân tán tới các địa phương khác nhau để phục vụ. Theo cha nguyên Giám Tỉnh Ḍng Đồng Công Missouri, linh mục Nguyễn Đức Kiên, hiện nay tại Việt Nam ḍng có hơn 50 linh mục và gần 500 tu sĩ.

Cha Đaminh Thủ mất ngày 21 tháng 6 năm 2007 tại Bệnh Viện Nguyễn Tri Phương, quận 5 Sài G̣n, hưởng thọ 101 tuổi. Ngài bị tai biến năo. Đám tang của ngài được cử hành long trọng với sự tham dự của gần 5000 giáo dân, gần 150 giáo sĩ và cả trăm công an áo vàng dẫn dường, theo sau giữ trật tự, đề pḥng bất trắc. Ngài từng bị chính quyền mới kết án tù chung thân v́ cho là chống lại nhà nước. Do sự can thiệp từ nước ngoài, án tù được giảm xuống là 20 năm rồi 6 năm. Ngài đă được coi là người Cha, người Anh Cả và người Bạn Đường của mọi thành viên Ḍng Đồng Công trong, ngoài nước. Sự ra đi của Ngài đă để lại nhiều tiếc thương kính mến của các tu sinh, giáo sĩ theo chân ngài từ những năm thiếu thốn gian truân thành lập ḍng ở Bùi Chu, miền Bắc, tới thời gian dài “nín thở qua sông” sau 75 ở miền Nam và của các linh mục, tu sĩ tỉnh ḍng hải ngoại cũng như của giáo dân.

Năm nay, Ngày Thánh Mẫu XXXIII lại được chi Ḍng Đồng Công Missouri tổ chức tại trụ sở của ḍng với sự tham dự của gần 150 linh mục, 14 thầy Sáu vĩnh viễn (trong đó có Phó tế Tuyên úy Nhà Tù Nguyễn Mạnh San), hơn 100 nữ tu, 27 nam tu sĩ. Khoảng 45 linh mục và 25 nữ tu đến từ Việt Nam. Theo quư vị này th́ chính quyền Việt Nam dành mọi dễ dàng cấp giấy thị thực xuất cảnh, nhưng sứ quán Hoa Kỳ lại hạn chế, e ngại nhập cảnh không về. Chủ tế các lễ lớn là 3 vị Giám mục Hoa Kỳ và Đức Giám Mục luôn luôn b́nh dị tươi cười Nguyễn Mạnh Hiếu, giáo phận Toronto.

Về phía dân chúng, theo sự ước lượng của sở Cảnh sát Carthage, có khoảng trên 60,000 người tham dự. Giáo dân tới từ khắp các tiểu bang ở Hoa Kỳ, có người tới từ Canada hoặc Âu Châu.

Ngày trọng đại chính thức khai mạc vào chiều thứ Năm, 5/8 nhưng nhiều bà con ta đă tới trước đó mấy ngày. Từng đoàn xe lớn nhỏ tiến vào thị trấn qua xa lộ 44. Họ trú ngụ tại khách sạn đă giữ từ 6 tháng trước, nhưng đa số ngủ tại lều trên băi cỏ xanh rộng 27 mẫu của nhà ḍng. Những mái lều đủ mầu, đủ cỡ được san sát dựng lên như bát úp. Cư dân địa phương quanh địa điểm hành lễ cũng sẵn ḷng cho phép bà con căng lều, đậu xe trên vườn, dưới lề đường. Một thành phố mới được thành lập, mà báo chí địa phương gọi là “Thành phố Việt Nam”. Hội Thánh Tin Lành Baptist phục vụ khách hành hương với 2 xe bus, liên tuc chuyên chở miễn phí cho bà con từ nhà ḍng tới trung tâm thương mại để mua sắm hoặc về khách sạn.

Trật tự an ninh được cảnh sát sắp đặt tuần tiễu, hướng dẫn xe cộ ra vào hết sức chu đáo. Không có rối loạn quan trọng nào xảy ra, ngoại trừ một gia đ́nh để chú chó nhỏ tuột dây, đuổi cắn vài em bé; một vụ nhậu say xỉn rồi gây lộn của vài người quá vui. Quy luật của ban trật tự Ngày Thánh Mẫu là không bia rượu, ma túy; không cờ bạc, căi cọ gây lộn, mở nhạc to, không đốt pháo, xả rác; ăn mặc đứng đắn, lịch sự kín đáo…

Một pḥng Y tế cũng được nhiều bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng viên phụ trách để điều trị cấp cứu cho người tham dự. Thời tiết nóng bức cộng với liên tục đi lại, rước lễ, tham dự hội thảo cho nên pḥng Y tế cũng khá bận rộn với nhức đầu, cao huyết áp, ngất xỉu, muỗi cắn, dị ứng, tiêu chẩy… Pḥng Y tế cũng điều trị cấp cứu cho một nam ca sĩ kiêm MC nhiều máu nghệ sĩ, lại cao đường huyết, v́ quá tận tâm với nghề nghiệp, nhiệm vụ cũng như điều trị cho một nữ ca sĩ đau họng v́ cất cao lời hát liên tục, thể theo lời yêu cầu của khán giả.

Thực phẩm thuần túy quê hương được các hội đoàn giáo sứ khắp nơi cung cấp đă mạng lại đầy đủ chất dinh dưỡng, hợp vệ sinh, cho tín hữu, đặc biệt là nhà hàng Đồng Hành với Chủ tịch Cộng đoàn Đào Phi Hùng và nhà hàng Phú Cường/ B́nh Dương với linh mục Trần Văn Phúc, vừa chạy bàn, vừa nấu phở, mồ hôi nhễ nhại nhưng vẫn tươi cười phục vụ.

Một chuyện đáng kể khác là có một lăo nhân “ngoại đạo” đă cùng bà vợ có đạo liên tục tới làm công việc phục vụ dọn dẹp trên 10 năm vừa qua tại Ngày Thánh Mẫu. Lần này ông cũng tới phục vụ và ngày thứ Ba đă măn phần, được chịu các bí tích rửa tội, ân xá. Ai ai nghe thấy tin này cũng đều xúc động, thán phục tinh thần nhân ái phục vụ của lăo ông sấp sỉ tuổi “cổ lai hi”.

Chương tŕnh Ngày Thánh Mẫu XXXIII rất phong phú với 4 Thánh Lễ Đại Trào tôn thờ Ḿnh Máu Thánh Chúa, kính các Thánh Tử Đạo Việt Nam, biệt kính Khiết Tâm Mẹ và Thánh lễ Đại Trào bế mạc. Xen vào đó là các Thánh lễ cầu cho việc Truyền Giáo, cầu nguyện cho Bệnh nhân và những người đau khổ, Giờ Đền Tạ của Hội các Bà Mẹ Công Giáo, , Đạo Binh Đức Mẹ …Giáo dân ngồi/ quỳ trên sân có, lề đường quanh lễ đài cầu nguyện, rước lễ vào sáng tinh sương cũng như chạng vạng tối. Ngày Thánh Mẫu cũng có các hội thảo về Thăng Tiến Hôn nhân, Tâm sự Người Cao Niên, hội thảo Thiếu niên, giới trẻ, hội thảo về Luân lư, Niềm tin tôn giáo với sức khỏe …

Long trọng nhất vẫn là lễ Rước kiệu Đức Mẹ dài tới 2 dặm đường giữa buổi chiều nắng nóng vào ngày thứ Bẩy. Phải hiện diện tại chỗ mới thấy được ḷng tôn sùng Đức Mẹ của giáo dân cao như thế nào. Những cụ già trên dưới 80 tuổi, những thanh thiếu niên đầy nhựa sống mà một số mang tóc vàng tóc xanh dựng đứng, những em bé được cha mẹ bồng bế, đẩy trên xe. Ai ai cũng luôn miệng cầu nguyện, lần hạt mân côi, bất chấp mồ hôi nhễ nhại, nóng bức. Ấy là năm nay thời tiết tương đối nhẹ nhàng hơn, nhờ có cơn mưa lớn vào tối ngày thứ Tư. Có mấy em bé ngất xỉu, vài lăo bà vấp ngă chảy máu trán được cấp cứu tại pḥng y tế, khi khỏe lại đ̣i ra tiếp tục theo đoàn rước kiệu Đức Mẹ.

Điểm cần nhắc lại về Tượng Đức Mẹ. Theo linh mục Nguyễn Đức Kiên, đây là 1 trong 7 tượng Đức Mẹ Thánh Du Quốc Tế được Đức Giáo Hoàng Joan 23 làm phép năm 1962 để viếng thăm các quốc gia đang có chiến tranh. Gương mặt của Mẹ được tạc qua diễn tả của chị Lucia, một trong ba em bé có diễm phúc nh́n thấy sự xuất hiện của Đức Mẹ. Tượng đă được Đạo Binh Xanh Đức Mẹ Việt Nam thời kỳ Cụ Đỗ Sinh Tứ làm Hội Trưởng rước về Việt Nam các năm 65-67, sau đó Tượng được cất giữ ở Fatima v́ chiến tranh tại Việt Nam quá tàn khốc. Năm 1984 Tượng được rước về Tỉnh Ḍng Đồng Công Missouri để giáo dân khắp nơi thờ phượng, cầu xin cho tới ngày nay. V́ lịch sử đặc biệt của Tượng Đức Mẹ với nhiều ơn xin đă được đáp ứng cho nên số người sùng kính ngày một nhiều hơn. Trong Ngày Thánh Mẫu năm nay, nhiều bệnh nhân ung thư nan trị cũng tới tham dự để được chữa lành. Pḥng xin khấn do cha Phạm Minh Vận phụ trách luôn luôn bận rộn tiếp khách, ghi tên.

Trong các thánh lễ, các ca đoàn Thánh Tử Đạo Arlington, Ave Maria, Thiên Ân, Teresa OK… đă tŕnh tấu thánh nhạc hết sức long trọng, nhiều rung cảm. Thêm vào đó là hai đêm văn nghệ do Trung Tâm Asia phụ trách cũng được các tham dự viên nhiệt liệt tán thưởng. Đặc biệt ca nhạc sĩ Trúc Hồ đă sáng tác nhạc phẩm về Đức Mẹ, riêng tặng ḍng tùy nghi phát hành.

Hầu hết các chương tŕnh Ngày Thánh Mẫu đều được hai đài Hồn Việt và Little Saigon TV và các đài phát thanh rộng răi gửi tới bà con đồng hương khắp nơi.

Kết luận

Sau ba ngày lễ hội, mục đích chính Ngày Thánh Mẫu đă được mỹ mạn thực hiện. Đó là bày tỏ ḷng tôn thờ Thiên Chúa, cổ động ḷng Tôn sùng Trái Tim Đức Mẹ để thi hành 3 mệnh lệnh Fatima là cải thiện đời sống, lần hạt mân côi và tôn sùng Khiết Tâm Đức Mẹ.

Giáo dân ra về với niềm hân hoan, măn nguyện.

Sinh viên học sinh th́ thỏa măn v́ đă có cơ hội hăng say theo dơi thuyết tŕnh, tranh luận về good sex, bad sex với LM Nguyễn Bá Thông.

Những cặp sắp kết đôi nhắc nhở nhau về các hướng dẫn của LM Vũ Thế Toản, Đinh Văn Nghị với nhiều Phép Lạ, Sự Lạ, Dấu Lạ mà Đức Giê Su đă làm; hoặc trong gia đ́nh, người mẹ là nguồn suối phát sinh yêu thương; là chiếc neo mang lại sự ổn định cho cuộc sống t́nh cảm; là mặt trời tạo mái ấm cho chồng con, cho mọi người trong nhà. Cho nên Chúa Giêsu nói với môn đệ yêu quí “Đây Là Mẹ Con” (Gn 19:27).

Ông già bà cả thơ thới, nhẹ ḷng v́ đă có dịp chia sẻ tâm sự người cao niên với LM Đoàn Đ́nh Bảng, xin kết hợp với Mẹ để khen ngợi Chúa và truyền giảng Đạo Chúa cũng như giữ vững niềm tin để bảo vệ sức khỏe trên con đường truyền giáo.

LM Nguyễn Quang Đán với đề tài “Hăy Đến Mà Ăn” nhắc nhở mọi nguoi về thực phẩm ăn uống sao cho khỏe mạnh, đến Bữa Tiệc Thánh Thể mà mọi người thường quen tham dự trong suốt dọc đường cuộc sống Kitô hữu.

Diễn giả Cao Tấn Tĩnh trong Hội Thảo về Đức Mẹ đă nhấn mạnh “Fatima: Màng Cứu Rỗi Trong Mùa Biển Động Diệt Vong”.

Một vấn đề quan trọng mà giáo dân cần biết đă được LM Phạm Cao Đích lưu ư mọi người là cánh đồng truyền giáo của Giáo hội VN c̣n rất rộng răi bao la. Với dân số trên 86 triệu mà người Công giáo chỉ mới hơn 6 triệu. Ngài nhấn mạnh: “Đức Mẹ sẽ dạy chúng ta phương thức truyền giáo hữu hiệu nhất, v́ Mẹ là mẫu gương truyền giáo”.

Tín hữu đến tham dự Ngày Thánh Mẫu mà có ḷng sốt sắng, đạo đức chân thành thống hối các lỗi lầm, xưng tội, dự thánh lễ, rước lễ và cầu nguyện theo ư Đức Thánh Cha, sẽ được hưởng ơn Đại Xá. C̣n những ai không hội đủ các điều kiện vừa kể nhưng đă có ḷng muốn thống hối , ăn năn tội lỗi và sốt sắng tham dự Ngày Thánh Mẫu, th́ được hưởng ơn Tiểu Xá.

Mọi người nhẹ nhàng thơ thới, hân hoan.

Từng đoàn xe nối đuôi nhau rời khỏi thị trấn Lá Thích Carthage, trả lại sự yên tĩnh hiền ḥa cho 12 ngàn cư dân địa phương hiếu khách.

Và hẹn Tái Ngộ vào tháng 8 năm tới, với Ngày Thánh Mẫu XXXIV.

Arrivederci Carthage!!!

Bác sĩ Nguyễn Ư Đức
Texas- Hoa Kỳ.