MÓNG TAY và THẨM MỸ

Bác sĩ Nguyễn Ư-ĐỨC
 
 
Xưa kia, chăm sóc một bàn tay đẹp với những móng dài là chỉ dấu của giới quư phái trưởng giả, không phải nhúng tay vào công việc lao động chân tay.
 
Người phụ nữ Trung Hoa trâm anh thế phiệt với móng tay dài cả tấc, hoàng hậu Ai Cập Nefertiti dành độc quyền dùng thuốc bôi móng tay màu đỏ cho giới quư tộc. Tất cả đều muốn thỏa măn với vị thế ưu đăi của ḿnh.
 
Ngày nay, sự chăm sóc móng tay hầu như để diễn tả niềm hănh diện thẩm mỹ cá nhân nhiều hơn là sự nhàn rỗi v́ đa số phụ nữ có móng tay đẹp đều làm việc như mọi người khác. Hàng năm nữ giới tiêu nhiều triệu mỹ kim cho công việc làm đẹp những cái móng tay của ḿnh, ở nhà hoặc đi tới các tiệm cắt sửa móng tay. Tuy nhiên có lẽ nhiều người không để ư là khi tới các tiệm này để làm đẹp lớp móng không phải là không có những rủi ro có thể xẩy ra.
 
Cấu tạo móng
 
Móng là lớp sừng keratin cứng bao che phần nhậy cảm của ngón tay, ngón chân con người và động vật.
 
 Móng có công dụng trong việc cột tháo một nút buộc (dây giầy chẳng hạn, đôi khi cả sợi dây tơ hồng cột nhau đă cũ) và nhiều công việc khác mà chỉ khi nào móng đau ta mới thấy sự quan trọng của chúng.
 
Móng tay mọc dài khoảng 4 cm một năm, móng chân mọc chậm hơn, 2cm một năm. Móng mọc nhanh khi thời tiết ấm áp, khi đàn bà có bầu, ở bàn tay thuận, ở người sử dụng đến ngón tay nhiều như chơi đàn piano, đánh máy chữ. Móng mọc nhanh nhất ở tuổi c̣n trẻ rồi chậm dần với tuổi cao. Móng mọc chậm khi cơ thể thiếu dinh dưỡng hay trong một vài bệnh.
 
Móng đẹp tốt khi nó trơn nhẵn bóng một mầu, không có t́ vết.
 
Điều cần nhớ là không có hóa chất hay dược phẩm nào có thể làm tăng cường sự tốt đẹp của móng ngoại trừ việc ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, chăm sóc chu đáo, tránh chất có hại cho móng và cắt giũa đều đặn.
 
Cấu tạo của móng và xương khác nhau nên dùng nhiều calcium hay chất gelatin không làm cho móng chắc, bền như ở xương.
 
Bệnh của móng
 
Sự thay đổi h́nh dạng, mầu sắc của móng tay đôi khi nói lên t́nh trạng sức khỏe của con người: thí dụ khi thiếu máu v́ thiếu chất sắt, móng tay biến h́nh và cong ngược lại như cái th́a; móng tay người bị xơ cứng gan, thường vẩn đục; vệt trắng trên mặt móng là dấu hiệu bị nhiễm độc với thạch tín; móng cong xuống ở người mắc bệnh hô hấp khó thở. Cũng như tóc, móng thay đổi khi ta dùng hóa trị liệu trong vài bệnh ung thư.
 
Móng có thể bị nhiễm độc vi khuẩn, khi móng bị thương tích hay khi ta làm tổn thương lớp da bao che chung quanh móng.
 
Móng sẽ sưng, đỏ đau nhức v́ vi khuẩn làm mưng mủ, cần được chữa bằng thuốc kháng sinh và chăm sóc tại chỗ như rửa sạch, ngâm trong nước ấm pha thuốc diệt trùng (bétadine).
 
Móng cũng bị hư hao v́ các loại nấm ăn ṃn dần mặt móng và rất khó chữa. Móng khô, nứt, mất mầu khi móng tiếp xúc với hóa chất mạnh như xà bông có độ kiềm cao, sơn, dầu xăng.
 
Móng chân cũng có nhiều khó khăn và cần chăm sóc chu đáo như móng tay.
 
 Vấn đề thường thấy là móng mọc đâm ngang dưới da gây nhiễm độc (ingrown toenail): mép móng đỏ, sưng, đau và mưng mủ. Nguyên nhân chính là v́ cắt móng quá sát vào góc da hoặc đi giầy quá chật, bóp các ngón chân với nhau. Trường hợp nhẹ ta có thể tự chữa bằng cách ngâm móng chân trong nước ấm rồi cắt móng đi nhưng nếu nặng th́ cần đi bác sĩ để được giải phẫu cắt bớt một phần móng hư.
 
 Chăm sóc móng
 
Chăm sóc móng là cả một nghệ thuật: chăm sóc không đúng cách hay quá đáng đều làm móng tổn thương, nhất là ở phần da chung quanh móng. Da nầy có nhiệm vụ bảo vệ cho móng khỏi bị nhiễm độc và không nên cắt bỏ, trừ trường hợp nó bị xước hay lật ngược. Trước khi cắt, nên ngâm móng trong nước ấm cho da mềm rồi cắt sát tận gốc với một cái kéo sắc. Đừng lấy tay giựt da này v́ làm như vậy là ta đă mở đường cho vi trùng xâm nhập móng, gây nhiễm độc.
 
Mỗi tuần cắt móng tay một lần. Móng chân nên cắt thẳng bằng mặt, mỗi tháng một lần v́ nó mọc chậm hơn móng tay. Khi móng quá cứng và ḍn th́ cắt sau khi tắm v́ lúc này móng tương đối mềm hơn.
 
Thuốc đánh bóng móng đều giống nhau và chỉ có mục đích thẩm mỹ, trông cho đẹp và bao che móng. Không nên dùng thuốc rửa móng acétone quá thường v́ hóa chất này làm móng khô và yếu. Trước khi giải phẫu, bác sĩ thường yêu cầu chùi hết thuốc đánh bóng trên móng tay để nhân viên gây mê có thể nh́n mầu da dưới móng tay coi xem bệnh nhân có hít thở đầy đủ dưỡng khí không.
 
Phong trào gắn móng tay giả ngày càng tăng và móng giả cũng tạo ra nhiều rắc rối. Khi gắn móng giả vào mà không lau chùi sạch th́ vi trùng hay nấm độc có thể sinh sản ở giữa hai lớp móng và làm hư móng thiên nhiên. Cũng như khi móng mọc ra, sẽ tạo ra một khoảng trống giữa hai móng, vi khuẩn có thể xâm nhập.
 
Rủi ro khi săn sóc móng
Móng có thể được săn sóc ở nhà nhưng đa số, nhất là quư vị nữ lưu, đều đi tiệm cho tiện và để được các chuyên viên săn sóc kỹ càng hơn. Nơi đây một số vấn đề không tốt cho sức khỏe chung của con người cũng như riêng cho móng có thể xảy ra.
Móng bị hư hao, nhiễm độc nếu chuyên viên bất cẩn và dụng cụ dao kéo không sạch. Da bị viêm ngứa đỏ v́ dị ứng với hóa chất liên hệ tới sản phẩm của móng.
 
Trong tiệm làm móng, nhất là nơi gắn móng tay giả, không khí bị ô nhiễm bởi nhiều chất có thể gây ra hậu quả không tốt cho khách hàng cũng như chuyên viên làm móng. Một số hóa chất thường dùng là formaldehyde để làm móng chắc; chất éthyl méthacrylate làm keo gắn móng giả; acétone để chùi rửa thuốc sơn bóng móng. Hơi của các chất này c̣n có thể thoát ra ngoài tiệm, gây ô nhiễm cho các cơ sở lân cận.
 
Hóa chất xâm nhập cơ thể qua đường hô hấp khi ta hít thở không khí, ngấm qua da, hoặc vô ư, ta nuốt vào miệng. Tùy theo chiều dài thời gian tiếp xúc với hóa chất, đường xâm nhập, số lượng và loại hóa chất mà ảnh hưởng nặng nhẹ khác nhau.
 
Bụi và hơi hóa chất vào mắt làm mắt ngứa, chảy nước, sưng, thị lực bị tạm thời suy yếu. Khi vào mũi, cuống họng, phổi, hóa chất gây nghẹt mũi, đau cuống họng, nghẹt thở, ho, nặng ngực, khó thở, đôi khi lên cơn hen suyễn. Tiếp xúc quá lâu với hóa chất liên hệ tới móng có tác dụng lên hệ thần kinh, gây nhức đầu, chóng mặt, ói mửa, tâm thần rối loạn, mất định hướng. Nhiều chuyên gia c̣n nhắc nhở rằng một vài hóa chất cũng có thể gây bệnh ung thư hoặc trẻ sơ sanh khuyết tật khi người mẹ có thai tiếp xúc với hóa chất này.
 
Nhân viên làm móng đă than phiền rất nhiều v́ làm việc tiếp xúc suốt ngày với sản phẩm làm móng mà không được bảo vệ sức khỏe. Nhiều tiệm không được gắn hệ thống để thanh lọc không khí, loại bỏ bụi và hơi bay của hóa chất. Nhiều người cho biết sau 8 giờ làm việc trong tiệm là họ cảm thấy ră rượi mệt mỏi v́ hít phải quá nhiều hóa chất độc, nhất là chất éthyl méthacrylate và acétone, mà theo họ, khi đă hít vào th́ nó nằm luôn ở trong phổi.
 
Hiện nay, người Việt chúng ta là một lực lượng đáng kể trong số những chuyên viên ưu tú làm móng v́ lợi tức khá cao, giờ làm việc nhiều mà chỉ cần học một thời gian ngắn là đă có được một nghề tự do.
 
Cũng nên nhắc là sản phẩm làm móng được bán trên thị trường như những mỹ phẩm có mục đích làm đẹp con người. Các sản phẩm này được Cơ Quan Thực Phẩm và Dược Phẩm quy định nhưng không phân chất, công nhận. Muốn được bán trên thị trường, mỹ phẩm phải bảo đảm là không gây độc hại cho người tiêu thụ. Chỉ khi nào có khách hàng khiếu nại th́ cơ quan trên mới can thiệp, xem xét rồi yêu cầu nhà sản xuất thu hồi mỹ phẩm.
 
Kết luận
 
Coi như vậy, ta thấy muốn có một bàn tay đẹp với những móng nhọn thon mang màu tươi mát không phải dễ ǵ.
 
Để tránh những rủi ro có thể xẩy ra, cơ quan Thực Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ đă lưu ư mọi người là trước khi làm móng: coi xem tiệm đó có giấy phép hành nghề không, dụng cụ có được khử trùng, loại hóa chất dùng trong tiệm, tiệm có gắn hệ thống thanh lọc không khí và có được giữ ǵn sạch sẽ vệ sinh.
 
Ngoài ra trước khi làm móng, nhân viên cũng như khách hàng cần rửa tay với loại xà bông diệt trùng.
 
Hơi rắc rối nhưng cẩn tắc, vô ưu. Các cụ ta vẫn khuyên như vậy.