
LỜI XIN LỖI
Ngô Khôn Trí (Exryu
Canada)
< Xin lỗi là hành động tự nhận
sai lầm về ḿnh để mong được tha thứ và làm dịu bớt cơn giận dữ hoặc
nỗi đau của người bị ta làm tổn thương >

Ngày 7/2/2019, một tháng trước đây,
ông Moon He-sang (文 喜相), 74 tuổi , Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc phát
biểu : "Chỉ cần một lời xin lỗi chân thành của thủ tướng đại diện
cho nước Nhật hoặc Thiên hoàng sắp thoái vị, con trai của tội phạm
chính, đối với những người được gọi là phụ nữ mua vui thời chiến,
th́ vấn đề sẽ được giải quyết " . Ngay sau đó, chính phủ Nhật Bản
yêu cầu ông Moon xin lỗi và rút lại phát biểu trên, nhưng ông từ
chối.
Hôm qua, ngày 27/03/2019 , ông Moon
lập lại lời yêu cầu trên. Ngay sau đó, ông Kenji Kanasugi, Tổng giám
đốc Bộ Ngoại giao Châu Á, Nhật Bản, đă phản đối một giám đốc điều
hành của Đại sứ quán Hàn Quốc, yêu cầu xin lỗi và rút lại lời đề
nghị.
Bộ trưởng Ngoại giao Taro Kono cho
rằng đây là một phát ngôn vô lễ. Chánh văn pḥng Nội các Yoshida
Suga đă phát biểu trong một cuộc họp báo thường xuyên : "Thật là
đáng tiếc và tôi không muốn b́nh luận về điều đó "
Diễn giả quốc hội Hàn Quốc cho biết
vấn đề cơ bản sẽ được giải quyết nếu thủ tướng Nhật Bản hay Hoàng đế,
biểu tượng của Nhật Bản, xin lỗi những người phụ nữ thoải mái trước
đây mà ông gọi là bà nội.
Nhật Bản không phủ nhận vấn đề “nô
lệ t́nh dục” này nhưng tới nay chính phủ Nhật chưa đưa ra lời “xin
lỗi” chính thức như phía Hàn Quốc đề nghị. Nhật Bản muốn quên đi tội
ác quá khứ xấu xa này nhưng Hàn Quốc không thể nào quên đi quá khứ
đau buồn này.
Cũng trong đề tài xin lỗi , hôm kia
Tổng thống Mexico đă gửi thư cho nhà vua Tây Ban Nha và Giáo hoàng
Francis đ̣i họ xin lỗi v́ vi phạm nhân quyền xảy ra 500 năm trước.
Tổng thống Andrés Manuel López Obrador nói các dân tộc ở Mexico đă
bị thảm sát khi Tây Ban Nha chinh phục châu Mỹ. Nhưng Tây Ban Nha
bác bỏ lá thư, nói rằng cần có "góc nh́n xây dựng".
Ông là tổng thống cánh tả đầu tiên
ở Mexico sau 70 năm, cam kết chống tham ô, giảm bất b́nh đẳng và
giúp người nghèo.Ông cho rằng nhiều người dân bản địa đă thiệt mạng
trong chiến tranh, các vụ thảm sát hoặc chết v́ không có sức đề
kháng trước bệnh dịch mà người châu Âu mang tới . Ông nói : "Đă đến
lúc ḥa giải nhưng đầu tiên họ cần xin tha thứ."
Trên thế giới, có rất nhiều vụ xin
lỗi đă đi vào lịch sử như:
- Đức Giáo hoàng Gioan Phaolo II đă
từng đưa ra lời xin lỗi về những tội của Giáo hội Công giáo Roma đối
với người Do Thái, Galieo, phụ nữ, các nạn nhân của Ṭa án Dị dân,
những người Hồi giáo bị giết trong các cuộc Thập Tự chinh.
- Đức đă xin lỗi và đă trả một
khoản bồi thường khá lớn về những tội ác trong chiến tranh đối với
các nước bị coi là nạn nhân.
- Thủ tướng Hungary Gyurcsany
Ferenc xin lỗi các nạn nhân của cách mạng 1956.
- Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair xin
lỗi v́ những sai lầm trong cuộc chiến Iraq.
- Sau 15 năm, công ty hóa chất Mỹ
Union Carbite mới chịu bỏ ra 470 triệu USD để giải quyết một thảm
họa về 40 tấn khí độc MIC của nhà máy ở Bhopal, Ấn độ đă lan ra
ngoài giết chết hơn 3000 người dân lúc nữa đêm và 40.000 người khác
sau đó.
- Nhiều tội ác trong chiến tranh từ
2 phía chưa được xin lỗi ?
v.v…

Phải chăng lời “xin lỗi” thật khó
khăn đối với người lănh đạo một quốc gia và cũng không dễ dàng đối
với người lớn ?
Cha mẹ dạy con cái phải biết xin
lỗi khi làm sai nhưng người lớn thường không chịu xin lỗi khi biết
ḿnh làm sai ?.
Xin lỗi” là một hành vi biết nhận
lỗi để cứu văn một hành động sai trái mà bản thân ḿnh đă gây ra với
mong muốn mọi việc trở lại tốt đẹp như ban đầu. Trong một xă hội
công bằng dân chủ và văn minh, tất cả mọi người từ trên xuống dưới
không phân biệt địa vị, tuổi tác, giàu nghèo, đều phải nói “xin lỗi”
khi chính ḿnh phạm lỗi và phải chịu trách nhiệm về những lỗi lầm do
ḿnh gây ra ?
Montreal, ngày 28/03/2019
Ngô Khôn Trí
|