|
NHỮNG ĐIỀU TÔI ĐĂ HỌC TỪ CHÚ TRẦN NGỌC PHÚC FB Linh Hoang Le Khoảng 1 thế kỷ trước, có một người Nhật tên là Somei Yoshino làm một việc điên rồ: ông dành hết tài sản của ḿnh tích góp cả đời để trồng một loại hoa anh đào khắp Nhật Bản. Khi ông cần mẫn trồng những cái cây nhỏ bé khẳng khiu chưa kịp ra hoa, không một ai hiểu người đàn ông này đang làm ǵ. Thế nhưng ông vẫn kiên nhẫn trồng hết cây này đến cây khác, không chút do dự, với một mong muốn cháy bỏng: đất nước ḿnh sẽ trở nên đẹp hơn sau này. Và đúng như mong ước ấy, vài chục năm sau, đất nước Nhật Bản trở thành một xứ sở đẹp tuyệt vời trong sắc hoa anh đào mỗi mùa xuân về. Somei Yoshino đă không sống đến giây phút đó để chứng kiến được điều này, nhưng người ta măi gọi tên một loại hoa anh đào khoe sắc trắng hồng thanh khiết ở toàn đất nước Nhật Bản với một sự trân trọng biết ơn - hoa anh đào Somei Yoshino! Đó là câu chuyện mà chú Trần Ngọc Phúc đă kể cho tôi nghe trong một buổi chiều phỏng vấn tại Karuizawa, bên cạnh những cây tùng cây thông đang vươn cao trong ánh nắng rực rỡ. Với giọng Huế trầm ấm và chậm răi, chú nói rằng chú đang đi trên con đường tầm đạo, học theo những triết lư nhân sinh, những hạt ngọc quư giá trong kho tàng của người Nhật Bản, trong đó có câu chuyện của Somei Yoshino. Tôi chợt nghĩ những việc chú đă và đang làm từ trước tới nay cũng giống như Somei Yoshino hồi trước: không ai hiểu ông làm ǵ và trong tương lai sẽ dẫn tới điều như thế nào, nhưng có hai điều chắc chắn, đó là tầm nh́n xa và rộng, và sự dũng cảm để thực hiện đến cùng mục tiêu đó - hai điều cốt yếu đă dẫn tới sự thành công của chú hiện nay (mà chú vẫn khiêm tốn nói là “chưa thành công lắm”). Nh́n lại cả cuộc đời của chú mới thấy điều này đúng như thế nào. Đầu những năm 80 của thế kỷ trước, để cứu các em bé sinh non, sách giáo khoa vẫn khăng khăng không thể tăng được nhịp thở lên quá 30 lần/phút (v́ lúc đó lượng CO2 trong máu sẽ tăng cao dẫn tới tử vong), th́ chú đă nghĩ đến một cái máy để đưa nhịp thở lên tới 900 lần/phút, khuấy đều O2 và CO2 trong hơi thở tần số cao để loại bỏ “bức tường thành” trong suy nghĩ của các bác sĩ về nồng độ CO2 trong máu (giống như khuấy mạnh một cục đường để tan trong nước thay v́ để nó tự tan). Ai cũng bảo chú là điên rồ, làm việc trái tự nhiên. Bỏ ngoài tai những điều đó, chú trăn trở t́m kiếm nhiều phương pháp khác nhau để rồi năm 1982, thế giới chứng kiến sự ra đời của một chiếc máy thở tần số cao mang tên Hummingbird. Hummingbird là loài chim ruồi có tần số vỗ cánh cực cao (4200 lần/phút) - đại diện cho tần số cao của máy; và là loài chim duy nhất trên thế giới có thể bay giật lùi - đại diện cho sự hồi sinh kỳ diệu của các em bé sinh non (có những em chỉ nhỏ bằng chiếc điện thoại cầm tay cỡ nhỏ của chúng ta). Thành công đó đến từ đích đến mà chú đă nh́n ra từ trước cộng với sự dũng cảm dám làm theo những cái mà chưa ai từng làm, để là người đầu tiên “trên thế giới” làm được việc không tưởng đó. Cho đến bây giờ, chu tŕnh vạch ra tầm nh́n và dũng cảm thực hiện theo nó vẫn đang tiếp tục, dù chú Phúc đă ở độ tuổi thất thập cổ la hi. Đang điều hành Metran sản xuất máy thở, chú liền mở một pḥng nghiên cứu tên là Magos để thỏa sức sáng tạo và thỏa sức mạo hiểm với những dự án mới. (Mago trong tiếng Nhật nghĩa là cháu, ông chơi chữ thêm số nhiều vào để nói rằng đấy là những đứa cháu) Lần này, tầm nh́n là làm những máy thở nhỏ nhất thế giới cho bệnh nhân phổi tắc nghẽn măn tính (COPD) - dự kiến sẽ tăng lên thành hàng trăm triệu người trên toàn thế giới trong tương lai gần (Đến năm 2030, COPD sẽ là nguyên nhân tử vong đứng thứ ba toàn cầu do ô nhiễm môi trường và hút thuốc lá). Chú tâm sự rằng, đó là điều chú muốn làm cho thế hệ tương lai, như ông Somei Yoshino trồng cây anh đào để chờ ngày đơm hoa. Một vài năm nữa, chiếc máy của chú sẽ có mặt ở khắp thế giới do hiệu suất cao, giá thành rẻ mà lại tiện lợi, giúp hàng trăm triệu người chống chọi lại những khắc nghiệt của môi trường sống. Người Nhật có câu: phải ngồi trên một ḥn đá 3 năm th́ mới học được 1 điều. Tôi cảm thấy ḿnh thực sự quá may mắn v́ chỉ trong một vài tháng t́m hiểu câu chuyện của chú và nghe chú chia sẻ, tôi đă có thể tiếp nhận được quá nhiều điều có ích. Nghe triết lư th́ có vẻ cao siêu, nhưng đó thực sự là những phương châm sống sâu sắc đă được đúc rút từ tinh hoa của người Nhật cũng như trải nghiệm riêng của chú. Và cái hay là, triết lư nào cũng được h́nh ảnh hóa một cách thật dễ hiểu, như triết lư sống lớn nhất mà chú Phúc đă chia sẻ với tôi: “Công nghệ cao của Nhật thật ra là sự chu đáo đến từng chi tiết. Khi họ bắt đầu làm một việc ǵ th́ họ làm rất xác thực, tinh xảo và rất là chu đáo. Thí dụ như là làm sushi, họ nhúng tay vào nước rồi phủi ra luôn v́ họ không muốn nhiệt độ từ tay truyền vào cái cơm hoặc là con cá, để giữ nhiệt độ của cá thấp, không bị mùi. Dù trong cái thoáng rất là ngắn như vậy nhưng họ vẫn làm để gửi tất cả những tâm t́nh, những cái ǵ họ muốn người kia thưởng thức, cái mà họ muốn cống hiến.” Ngoài những điều trên, chú c̣n tâm sự với tôi rằng, chính cái gốc giáo dục căn bản ở Việt Nam, chính triết lư sống “Thi ân mà không cần đáp trả” và “Sống tha hương, ḿnh phải để lại một vết chân của ḿnh nơi xứ người” đă giúp chú đứng lên sau những thử thách vô cùng gian nguy. Và, một mở ngoặc nho nhỏ nữa, chính là người vợ của chú, bà Mitsuko, người dù chia sẻ là làm việc với chú như đi tàu trượt, lúc lên cao rồi lại xuống thấp rất nhanh, nhưng một mực hỗ trợ và tin tưởng ở chồng ḿnh đă giúp chú đi đến thành công. Chú Trần Ngọc Phúc - một con người vô cùng đáng kính với tài năng, đức độ vượt cả không gian và thời gian nhưng lại thật sự gần gũi, thân t́nh với những người ham học hỏi. Viết những điều này ra, tôi đang muốn soi chiếu chính ḿnh vào trong tấm gương của chú, như một cách để tầm đạo, để xác lập cho ḿnh một cách nghĩ, cách làm trong từng việc, từng bước đi của cuộc đời. Cảm ơn cuộc đời đă cho tôi được biết, được thấy và được hiểu những người như chú! Mời xem lại chương tŕnh Ngày trở về - Giong buồm đón gió tại đây : Mời xem từ phút 45 Bài từ FB của Sempai Huỳnh Mùi |
